Gia đình giàu có kia có bốn người con. Vì có xuất thân rất đầy đủ, sung sướng mọi thứ nên những người con này thường hay đánh giá người khác qua vẻ bên ngoài, và tỏ ra coi thường những người ăn mặc không được đẹp như họ. Người cha rất buồn khi thấy các con có cái nhìn quá phiến diện, nên quyết định phải cho các con một bài học.
Một hôm, người cha đi đến vùng đất xa xôi và trồng một cây. Khi về, ông gọi các con lại và bảo:
– Ta đã trồng một cây ăn trái rất quý giá ở mảnh đất cách đây nhiều ngọn núi. Do sức khoẻ của ta không tốt, ta không thể thường xuyên đi thăm cây được. Vậy cứ mỗi ba tháng, từng con hãy thay ta đi đến đó và cho ta biết tình trạng của cây ra sao.
Các con của ông vui vẻ nhận lời.
Người con thứ nhất trở về cho hay là cây rất còm cỏi, lá thưa thớt, có thể nó sắp chết.
Người con thứ hai lại nói cây phát triển tốt, cành lá rất xum xuê, tràn đầy sức sống.
Người con thứ ba thì bảo cây có đầy hoa, hương thơm ngát, màu sắc của hoa tuyệt đẹp.
Người con cuối trở về cho hay cây ra trái nhiều, cành nặng trĩu, báo hiệu một mùa bội thu.
Lúc này người cha mới giải thích cho các con rằng các câu trả lời đều chính xác, bởi vì mỗi người chỉ quan sát được một giai đoạn phát triển của cây tại một mùa trong năm. Do đó, không thể đánh giá vẻ ngoài của một người tại một thời điểm, tại một hoàn cảnh mà có thể kết luận người đó là như thế nào được.
(sưu tầm)
